رشد هويت جنسي

بسياري از روانشناسان مرحل زير را براي رشد هويت جنسي در نظر مي گيرند:

1-   مرحله نامتمايز: در اين مرحله كودكان در مورد جنسيت خودآگاهي چنداني ندارند.

2-   مرحله قالبي: در اين مرحله كودكان از قواعدي كه بر نقش هاي اجتماعي هر جنس حاكم است، آگاه مي شوند.

3-   مرحله آندروژني: در اين مرحله تفكر انتزاعي فرد را قادر مي سازد كه متناسب با نيازهاي خود رفتار كند، شروع هويت جنسي از بدو تولد است، زماني كه فرد با نام متناسب با جنس او، ناميده مي شود و لباس متناسب با جنس، به او پوشانيده مي شود، در واقع به وي آموخته مي شود كه پسر است يا دختر. در دوره نوجواني تفاوت در جنسيت بيشتر  خود را نشان مي دهد. از يك طرف تحولات عميق دوره بلوغ شروع مي شود و فعاليت غدد جنسي و رشد اندام هاي جنسي احساس نوجوان را نسبت به خود و جنس مخالفش بر مي انگيزد و از طرف ديگر اطرافيان نوجوان از وي انتظار دارند كه رفتارهاي مناسب مبتني بر جنس خود را به خوبي بروز دهد.

هويت جنسي يك ويژگي اساسي شخصيتي است و در ابتداي زندگي اين تصور، در ذهن كودك نقش مي بندد و اگر در فرايند شكل گيري هويت جنسي اختلال پيش بيايد، معمولاً فرد در پيش از  رسيدن به سن بلوغ احساس آشفتگي و سردرگمي مي‌كند و حتي ممكن است تمايلات شديدي نشان بدهد كه خود را با هويت جنس مخالف معرفي كند.

سن نوجواني، زمان بيداري غريزه جنسي نيز هست و معمولا نوجوان به وضعيت جسماني خود، به ويژه به ظاهر خود توجه خاصي دارد و نسبت به رشد دستگاه تناسلي خود حساس مي شود، به تدريج اين حالت با احساسات و عواطف همراه مي گردد و توجه به سن مخالف، از جمله مهمترين مسأله اي است كه ذهن نوجوان را به خودش مشغول مي‌كند.

مطالعات نشان مي دهد، عوامل خاصي كه زمينه را براي بزهكاري دختران مستعد و آماده مي كنند عبارتند از: عوامل عاطفي، جنسي و طرز عمل غدد مخصوصاً هورمونها در سنين نزديك به بلوغ و نيز اختلالات رواني مثل عقب ماندگي ذهني، عدم تكوين شخصيت و تلقين پذير بودن، خانواده متشنج، نياز شديد به تاييد و كمبود محبت (دانش، 1373).

عده اي عقيده دارند كه حالات مزاجي و جسمي در دوره بارداري و قاعدگي ماهانه، گاهي مانع از فعاليت زياد دختران و در نتيجه ارتكاب جرم مي شود.

بيشترين اتهاماتي كه به دختران وارد مي شود، معمولا فرار از خانه، تكرار جرم، رفتار جنسي غير مجاز و در سال هاي اخير نيز مصرف مواد مخدر بوده است (ماسن وديگران، 1378).

مطالعات پژوهشي نشان مي دهد كه فراواني و شدت بزهكاري (خرابكاري شديد، دزدي، سرقت مسلحانه هم در پسران و هم در دختران در 15 سالگي به نقطه اوج خود مي رسد) (بيابانگرد، 1379).

اقدام به فرار از خانه، توسط دختران را مي توان جز اقدامات بزهكارانه دانست. در واقع اقدام به فرار، اقدام به عملي است كه برخلاف عرف، مقررات و معيارهاي فرهنگي هر جامعه مي باشد زيرا هر جامعه از افراد انتظار دارد ارزش ها وهنجارها را رعايت كنند در غير اين صورت افرادي كه از اين ارزش ها و هنجارها عدول كنند، ناسازگار خوانده مي شوند و هرگاه به عنوان افراد ناسازگار يا نابهنجار براي مدتي رفتار ناسازگارانه خويش را ادامه دهند به عنوان افرادي كه انحراف اجتماعي دارند و هنجارهاي اجتماعي را نقص مي كنند معرفي مي شوند. اكثر دختران در مسير ارتباط با نامحرم از نظر جسماني دچار آسيب هاي غير قابل جبران مي شوند. و بخاطر اينكه فرد از نظر خانواده و اجتماع مسير غير قابل برگشتي را طي كرده است و مورد پذيرش ديگران نيست، از نظر عاطفي لطمه مي بيند، دچار اضطراب مي شود و فرايند تصميم گيري در آنها بسيار ضعيف مي شود، لذا در بسياري موارد چاره كار را در ترك منزل مي بيند و ترجيح مي دهد كه در موقعيت ناشناسي به زندگي ادامه دهد.

گاهي نيز دختران در فرايند ارتباط با پسران قبل از ازدواج، دچار وابستگي شديد عاطف مي گردند و در اين بين حاضرند به هر قيمتي ساعاتي را در كنار معشوق خود بگذرانند و لذا به علت مانع هاي شرعي، فرهنگي و خانوادگي ناچار مي شوند چارچوب مقررات خانواده و اجتماع را زير پا بگذارند و به دنبال وسوسه هاي دوران بلوغ، برنامه فرار خود را به كمك طرف مقابل تدارك ببينند و اقدام به ترك منزل نمايند.